1220

Neptunus als windwijzer

Deze windwijzer bekroont van 1554 tot 1964 de toren van het stadhuis van Zierikzee aan de Meelstaat. In 1964 is de oude Neptunus vervangen door een exacte replica. In het beeld is de naam A.J. Wansink gegraveerd met het jaar 1853. Antonij Josephus Wansink (1817-1885) is schilder in Zierikzee.

Zonder drietand
Daar staat hij, Neptunus. Als bekende figuur uit de mythologie werd hem de bescherming van de zeeën toebedacht. Zwemmend met zijn drietand zorgde hij ervoor dat alles in de onderwaterwereld ordelijk verliep. Hij had het er druk mee. Totdat men in Zierikzee in de zestiende eeuw bedacht dat hij de figuur was om als windwijzer op het nieuwe torentje boven de vleeshal te plaatsen, pal naast het nieuwe stadhuis.
Daar werd zijn leven totaal anders. Zwom hij vroeger naakt in de zee, nu kreeg hij, teneinde meer wind te vangen, een doek om de heupen gedrapeerd die flink uitwaaierde. Dat hielp. Geheel bekleed met bladgoud en met zijn drietand in de hand gaf hij vanaf 1554 steeds de juiste windrichting aan. Of hij dit leuk vond, is niet zeker. De ietwat chagrijnige uitdrukking op zijn gezicht laat ons het tegendeel vermoeden. Toch moeten er aangename momenten zijn geweest in zijn leven. Bijvoorbeeld toen men – onbekend wanneer – Triton, het kind van hem en zeenimf Amphitrite als windwijzer op de top van de Zuidhavenpoort plaatste.
Maar ook zeegoden lijden aan de tand des tijds. Tot 1963 stond deze Neptunus te blinken op zijn torentje. Het corpus was zo versleten, dat het gemeentebestuur besloot een nieuw exemplaar te laten maken. Beeldhouwer Peter de Jong en meester-koperslager C. Vinke vervaardigden een exacte replica. De oude Neptunus werd van de toren gehaald en bewaard. De talrijke gesoldeerde plekken getuigen van zijn verval. Zijn drietand met dure platinapunten was nog gaaf en werd aan zijn opvolger op het stadhuistorentje meegegeven. Versleten en incompleet. Nee, oud zijn is niet leuk.

Vervaardiger: onbekend
Vervaardigingsplaats: onbekend
Datering: 1554 tot 1554
Materiaal: metaal
Afmeting: hoogte 160,0 cm, breedte 150,0 cm
Objectnummer: 1220
Eigenaar: Gemeente Schouwen-Duiveland